नेपालमाला
३ मंसिर २०७६, मंगलवार 
नुवाकोट : नेपाल–चीन सीमा क्षेत्रको छोटो रसुवागढी नाकाबाट खाद्य सामग्री आयात–निर्यात ठप्प भएको छ। चीनले दुई वर्षअघि अन्तर्राष्ट्रिय नाकाको मान्यता दिए पनि खाद्य सामग्रीको दुवैतर्फबाट आयात–निर्यात ठप्प भएको रसुवा प्रशासनले जनाएको छ।
प्रमुख जिल्ला अधिकारी अर्जुन भण्डारीका अनुसार भाषाको कारण देखाउँदै दुवै पक्षले एक अर्काका सामग्री आयात तथा निर्यातमा पूर्ण रूपमा रोक लगाएका छन्। चीनले नेपालबाट जाने खाद्य सामग्रीमा चीनियाँ भाषा अंकित गरेको हुनुपर्ने जनाएपछि खाद्य सामग्रीको आयातमा बन्द भएको भण्डारीले बताए।
चीनद्वारा सन् २०१७ सेप्टेम्वर १ तारिखमा अन्तर्राष्ट्रिय नाका घोषणा भएको रसुवागढीबाट नेपाल भित्रिने खाद्यँन्न पनि ोक लगाइएको छ। चिनिया भाषा मात्र लेखिएका सामग्री आयातमा रोक लगाइएको प्रजिअ भण्डारीले बताए। नेपाली पक्षले चिनियाँ सामग्रीमा रोक लगाएपछि चीनले पनि नेपाली भाषा अंकित खाद्य सामग्रीमा पूर्ण रोक लगाएको हो। दुवैतर्फका भन्सारले आ–आफ्ना अडान राखेका छन्। चिनियाँ पक्षले नेपालबाट निर्यात हुने सामग्रीमा चिनियाँ भाषा पनि अंकित हुनुपर्ने बताउँदै आएको छ।
यस्तै नेपाली पक्षले पनि उताबाट आउने सामग्रीमा चिनियाँ मात्रै नभइ अंग्रेजी र नेपाली भाषा उल्लेख गर्नुपर्ने माग गरेको छ। दुवै तर्फको व्यापार रोकिएपछि तीन महिनादेखि भन्सारमा नेपाली खाद्या सामग्री थन्किएको स्थानीय व्यापारीहरू बताउँछन्। रसुवागढीबट चीनतर्फ बिस्कुट, चाउचाउ, चिउरा, मैदालगायत नेपाली उत्पादन निर्यात हुँदै आएको थियो। चीनियाँ भाषामा मात्रै लेखिएका सामग्री आयात हुँदा नेपाली पक्षले जाँचपास गर्न छाडेपछि चीनियाँ पक्षले पनि नेपाली खाद्य वस्तु निर्यातमा कडाइ गरेको गोसाइकुण्ड गाउँपालिका अध्यक्ष कैसाङनुर्वु तामाङले बताए।
समस्या समाधानका लागि स्थानीय, प्रदेश तथा संघीय सरकारले समन्वय गर्नुपर्ने उनी बताउँछन्। चीनबाट आयात हुने खाद्य सामग्रीको लेवलमा चिनियाँ भाषामात्र लेखिएका चीनियाँ वस्तुको भन्सार जाँचपास नगर्ने नीति नेपालले लिएपछि चीनले पनि नेपाली खाद्यवस्तु जाँचपास गर्न छाडेको रसुवागढी भन्सार कार्यालयले जनाएको छ। रसुवा भन्सार प्रमुख पूण्यविक्रम खड्काका अनुसार तत्कालै समस्या समाधान नभए दुवै देशबीचका व्यापारमा ठूलो नोक्सानी व्यहोर्नुपर्छ।
‘चीनले अहिले चीनियाँ भाषामा लेवलिङ गरेको सामग्री मात्रै निर्यात गर्न दिन्छ’, उनले भने, ‘हाम्रोमा नेपाली तथा अंगे्रजीमा मात्रै लेबलिङ हुनुपर्ने प्रावधान छ।’ पहिरो तथा भूकम्पले तातोपानी नाकामा प्रभाव परेपछि चार वर्षदेखि रसुवागढी नाकाबाट कारोबार हुँदै आएको थियो।
