विचार Archives | नेपालमाला
भेडा बथानमा लुकेको ब्वाँसोको विद्रुप !

नेपालको प्रजातान्त्रिक आन्दोलनका लौहपुरुष गणेशमान सिंहले एक पटक मात्र होइन, धेरै पटक भन्नुभएको थियो– नेपाली जनता भेडा–बाख्रा हुन् । सन्दर्भ र प्रसंग मिलाएर उहाँले आमसभामा त्यसोभन्दा पनि जनताले हुटिङ नगरेर उल्टो समर्थनमा ताली बजाएको देख्दा बुद्धिजीवीहरू आश्चर्यचकित हुन्थे । जनताले…

ओलीमाथि उर्दीको दोष किन ?

नेपालका कम्युनिस्टका कुनै पनि समूहका नेताले बिनासंकोच तर निर्लज्ज तरिकाले प्रदर्शन गर्ने पाखण्डमध्ये एक हो, लोकतन्त्रको व्याख्याको धृष्टता । बगरेले अहिंसाको वकालत गर्नु र कम्युनिस्टहरूले प्रजातन्त्र र बहुदलको परिभाषा लगाउनु हात्तीछाप चप्पल नै हो । कम्युनिस्ट पार्टीका आलाकाँचा नेताले त…

एक पटकको नेपाली संधैका नेपाली भन्ने प्रस्ताव ल्याउनुस् रविजी

दोहोरो नागरिकता प्रकरणमा सर्वोच्च अदालतको फैसलापछि आफूले खाइपाइ आएको उपप्रधान तथा गृहमन्त्री, राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीको सभापति र संघीय सांसद सबै पद एकाएक गुमेपछि प्रतिक्रियाविहीन बनेका रवि लामिछानेले आफूलाई ‘अनागरिक’ भएको स्वघोषणा गरेर ‘इमोसनल ब्ल्याकमेलिङ’ गर्न थालेका छन्। सर्वोच्च अदालतको फैसलालाई…

ब्याक टु मंगलमान !

संविधान सभाले बनाएको नेपालको संविधान २०७२, कार्यान्वयनमा आएपछि भएका प्रतिनिधि सभा र सात प्रदेश सभाका दोश्रो पटकको निर्वाचन परिणामबाट यो सिद्ध भएको छ कि यो संविधानबाट राजनीतिक स्थिरता मरिकाटे संभव छैन । समग्र आर्थिक विकासका दृष्टिले त संविधान यसअघि नै…

इमान्दार राजनीतिज्ञको आवश्यकता

समाज सेवाको उच्चतम् रुप नै राजनीति हो । राजनीतिमा सेवाभावले होमिने हो, न कि कुनै लगानी र प्रतिफलको व्याक्तिगत हिसाब किताबले । सही गन्तव्य तय गरिएको राजनीतिले समग्र मुलुक र जनतालाई निरन्तर प्रतिफल प्रदान गरिरहेको हुन्छ । त्यही नै राजनीतिज्ञको…

आत्मदाहमा रोइलो गर्नेहरु हो, आत्महत्यामा किन चुपचाप ?

संघीय संसद भवन अगाडि इलामका प्रेमप्रसाद आचार्यले गरेको आत्मदाहलाई लिएर सामाजिक सञ्जालमा अधिक आक्रोश देखिन थालेपछि र सिङ्गो राजनीतिक प्रणाली र राजनीतिक नेतृत्वलाई नै दोषी करार गर्न लागेपछि सरकार यतिबिघ्न अत्तालियो कि मृतक आचार्यले उठाएको विषयमा छानबिन गर्न र यथाशीघ्र…

साझा बसमा सवार सरकार !

माओवादीका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले तेस्रो पटक प्रधानमन्त्री भएपछि गोरखा पुगेर आफ्नो नेतृत्वमा बनेको सरकारलाई सबै दलले विश्वासको मत प्रदान गरेकाले आफू सबैका साझा प्रधानमन्त्री भएको ठोकुवा गरेका छन् । धेरै पहिले होइन, २०५५ सालमा गिरिजाप्रसाद कोइराला, एमाले र राप्रपाको…

भूमिहीनहरुको समस्या समाधानमा राज्यको भूमिका

नेपालको इतिहासमा व्यवस्था परिवर्तनका लागि जनताले ठूल–ठूला संघर्ष गरेका छन् । सामन्ती राज्यसत्ता ढाल्न २००७ सालमा जनक्रान्ति भयो । जनक्रान्तिबाट राणा शासनको अन्त्य भए पनि नव सामन्ती राज्यसत्ताको पुर्नोदय भयो । लामो समय थला परेको राजतन्त्र पुनः मौलायो । नाम…

कोही किन झस्किन्छन् हेगको त्रासले !

प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल उर्फ प्रचण्डमाथि गद्दारको मात्र होइन, नरसंहारकको आक्षेप अथवा आरोप लगाउने प्रतिक्रियावादी कांग्रेस होइनन्, उनकै सहोदर कम्युनिस्ट क्रान्तिकारी बन्धुबान्धव थिए । उनले पनि कम्युनिस्ट पार्टी फुटाएर एकता केन्द्रको निर्माण गरेपछि त्यसमा अटाउन नआउने अरु कम्युनिस्ट घटकका पुराना नेता…

धुन्धुकारीको फट्याइँ कतिबेर टिक्ला ?

राजकीय प्रज्ञा प्रतिष्ठानबाट प्रकाशित नेपाली शब्दकोशले धुन्धुकारी शब्दको अर्थ पुराणमा प्रसिद्ध रहेका एक उद्दण्ड, फट्याइँ गरिहिँड्ने उल्लू व्यक्ति, खराब आचरण भएको कपूत तथा कुपुत्र हो भनेको छ । नेपाली समाजका अध्येताहरूले आधुनिक राजनीतिका तीन धुन्धुकारीलाई राजनीतिक अस्थिरताका वाहक बताउने गरेका…

युक्रेनमाथिको अत्याचार रोकिन्छ कहिले ?

नवजात शिशुलाई घरैमा जन्म दिएकी एक महिलाले त्यो शरीरमा लथपथ ती नानीको रगत पखाल्न तातो पानी पाइनन् । उनकी ७५ वर्षकी सासूले पनि नुहाउन तातोपानी पाउन सकिनन् । तातोपानीका लागि चाहिने गिजर घरमा जडित छ । भान्छा र बाथरुममा पानी…

खबरदार ! कांग्रेसले हात छाड्न नपरोस् !

अपना काम बन्ता, भाँड मैं जाये जनता गुंगे बहरें है सब, यहाँ कौन किसका सुनता । यो सलमान खानको प्रसिद्ध हिन्दी सिनेमा– ‘जय हो’ को गीत हो । यो गीत, कतिपय छद्म सभ्य तथा आडम्बरीहरूका लागि कर्णप्रिय अथवा श्रुति मधुर…

कांग्रेससँग भोलि को टाँस्सिएलान् ?

लोकतान्त्रिक गठबन्धनमा पाँच दल छन्, तर चुनावको संघारमा आइपुग्दासम्म जताततै देखिन्छ– कांग्रेस मात्रै ! प्रचण्ड र माधव नेपालका भाषणका कारण माओवादी र समाजवादी पनि चर्चामा छन्, तापनि बाँकी दुई दल गठबन्धनको कोलाहलमा यसरी हराउन पुगेका छन्, जसरी दूधमा पानी हराउने…

देश र जनतालाई कांग्रेसले के दियो ?

कांग्रेसको ओठे जवाफ हुने गर्छ– प्रजातन्त्र दियो । त्यो भनेको आवधिक निर्वाचनका माध्यमबाट जनताले आफ्ना प्रतिनिधि रोज्न र फेर्न पाउने अधिकार हो । त्यस्तो अधिकार भारत, बेलायत, अमेरिका र जापानका जनतालाई प्राप्त छ । तर चीन, उत्तर कोरिया, भियतनाम र…

जनताको पनि चेत खुलोस् !

मंसिर ४ गते हुने निर्वाचन, राजनीतिक अस्थिरताको अन्त्य गरेर स्थिरता र सुशासन सुनिश्चित गर्न निर्णायक बनोस् भनेर पाँचदलीय गठबन्धनका नेताहरू गृहकार्यमा अहोरात्र लागेका छन् । सिट संख्याको बाँडफाँटमा हिसाब नमिलेकाले निर्णयमा पुग्न सकेका छैनन् । अन्योल कायमै छ । तर…

यसकारण नदिऔं एमालेलाई भोट !

यो हेडिङ पढ्नासाथ एमालेलाई किन भोट नदिने भन्ने प्रश्न उठ्न सक्छ । किनभने त्यो पार्टी, भोटका लागि योग्य छैन । २०७४ सालमा त्यसले इतिहासमै पहिलो पटक झन्डै दुई तिहाइ बहुमत प्राप्त गरेर खड्गप्रसाद ओलीको नेतृत्वमा स्थिर सरकार गठन गरे पनि…

प्रदीप गिरि : एक्लो वृहस्पति !

जिउँदोमा जसका कोही थिएनन्, मरेपछि थाहा भयो, प्रदीप गिरिका सबै रहेछन् । उनका अनुयायी मात्र नभएका रहेछन् । वाहवाही गर्नेको कुनै कमी रहेनछ । चिनियो, नेपालीहरू कति गुणग्राही रहेछन् । लगभग सबैले समवेत स्वरमा नारा लगाए, उनी महान् चिन्तक थिए…